1. Mở bài:
Nêu vấn đề cần giải thích, trích dẫn câu nói “Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người”.
2. Thân bài:
a. Giải thích nghĩa của câu nói:
Để giải thích nội dung câu nói trên, trước hết chúng ta cần làm rõ nghĩa của câu nói.
– “Sách” là sản phẩm chứa đựng các giá trị văn hóa tinh thần được ghi lại bằng chữ viết, hình ảnh, ký hiệu,.. nhằm để lưu trữ, tích lũy, truyền bá tri thức trong xã hội; Sách lưu giữ tri thức, tinh túy, tinh hoa của sự hiểu biết. Ngày nay, sách phổ biến sở hai dạng: Sách giấy và sách điện tử.
– “ Ngọn đèn sáng” là ngọn đèn được thắp lên xua tan đi bóng tối của màn đêm, ánh sáng từ ngọn đèn soi rõ mọi mất xung quanh, soi đường, dẫn lối cho chúng ta đi, ở đây được hiểu là ngọn đèn sáng đưa con người khỏi chốn tối tăm của sự không hiểu biết.
-”Ngọn đèn sáng bất diệt” là ngọn đèn không bao giờ tắt, luôn tỏa sáng và trường tồn theo thời gian.
– “Trí tuệ” : hiểu biết, thông tuệ
=> “ Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người” có nghĩa là sách là nguồn sáng bất diệt được thắp lên từ trí tuệ của con người, khai sáng và thông tỏ trí tuệ con người. Câu nói đã khẳng định giá trị to lớn, không bao giờ cạn kiệt của sách đối với con người.
b. Bàn luận (Vì sao sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người? )
– Sách là kết tinh của trí tuệ con người, những cuốn sách có giá trị ghi lại những kinh nghiệm, hiểu biết quý giá nhất được tích lũy, thu thập trong sản xuất, trong chiến đấu, trong các mối quan hệ xã hội của con người. Tất cả những kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng…của nhân loại thuộc mọi lĩnh vực đều được sách ghi chép lại. Do đó, có thể nói “sách là ngọn đèn sáng của trí tuệ”.
+ Sách văn học ghi lại những lời nói, kinh nghiệm của ông cha về thiên nhiên, về lao động sản xuất như “ Nhất thì, nhì thục”, “Mau sao thì nắng, vắng sao thì mưa”,…
+ Sách kĩ thuật nông nghiệp ghi chép lại những kinh nghiệm, cách thức chăm bón cây trồng để tăng năng suất.
+ Sách nấu ăn lưu lại những công thức hướng dẫn cách chế biến những món ăn ngon.
– Mặt khác, những hiểu biết được sách ghi lại không chỉ có ích trong một thời mà có ích trong mọi thời. Nhờ có sách mà ánh sáng của trí thức được truyền lại cho các thế hệ sâu học hỏi và tiếp nhận, suy ngẫm và phát triển. Nhờ vậy mà chúng ta không dẫm lên những vết xe đổ của sự thất bại hay hao công tổn sức. (Ví dụ nhờ có sách ghi lại đặc điểm của dòng điện, các chất dẫn điện, chất cách điện,…mà con người có thể phát minh ra các thiết bị điện vừa có ứng dụng cao trong đời sống vừa đảm bảo an toàn cho người sử dụng.)
– Có thể nói sách không chỉ là những trang giấy đơn thuần mà nó còn chứa đựng một thế giới tốt đẹp, kì thú mà con người khát khao khám phá. Sách cung cấp cho ta bất cứ nguồn tri thức nào mà chúng ta cần. Sách như cuốn bách khoa toàn thư ghi lại tri thức trên mọi lĩnh vực của đời sống giúp cho con người tiếp nhận được những kiến thức mới mẻ, hiểu biết về thế giới xung quanh và về chính họ. Mỗi cuốn sách giá trị đều mang đến cho ta những điều bổ ích, vô vàn điều kỳ diệu trong cuộc sống được sách mở ra:
+ Sách Lịch sử cho ta vượt qua mọi giới hạn không gian và thời gian, đưa chúng ta tìm về với cội nguồn của dân tộc để nhắc nhở mỗi người dân Việt Nam biết tự hào về những trong sử hào hùng của dân tộc, từ đó biết kế thừa truyền thống và phát huy tinh thần đoàn kết, anh dũng trong đấu tranh dựng nước và giữ nước.
+ Sách Địa lý, sách du lịch: dẫn dắt chúng ta đến những vùng đất mới mẻ, đẹp đẽ mà chưa từng được đặt chân đến, ta hiểu biết thêm về địa hình, thời tiết, đời sống kinh tế- xã hội, là cẩm nang du lịch về văn hóa ẩm thực và con người trên mọi miền đất nước và trên thế giới.
+ Sách văn học giúp chúng ta hiểu biết hơn về các đặc trưng thể loại như thơ, truyện ngắn, tiểu thuyết, các bài ca dao, tục ngữ hay ho,…
+ Nhờ có sách mà trí tuệ được khai sáng, đưa đến niềm vui, hạnh phúc, làm giàu đẹp, phong phú tâm hồn con người. Qua mỗi trang sách, tâm hồn mỗi người như được soi rọi, giúp con người vươn tới chân- thiện- mỹ của cuộc sống. Đọc một câu chuyện kể trong sách ta biết yêu thương, biết đồng cảm, sẻ chia, xót xa trước những phận đời trái ngang, bất hạnh. Biết cùng vui, cùng buồn, cùng đấu tranh với sự sống của nhân dân. Sách còn giúp ta biết tự hào về con người Việt Nam anh dũng mà kiên cường lại cần cù, chịu thương chịu khó.
+ Sách giúp ta biết xác định lý tưởng sống, biết nỗ lực hết mình vì lý tưởng, biết nhìn nhận cái đúng, cái sai, biết cho đi, biết đứng dậy khi vấp ngã, không chùn chân khi thất bại. Sách giúp ta biết tin vào cuộc sống, tin tưởng vào những điều tốt đẹp ở tương lai.
+ Sách là liều thuốc tinh thần hữu ích giúp ta thư giãn sau những giờ học tập, làm việc căng thẳng.
+ Thông qua sách vở, con người chiếm lĩnh tri thức trong cuộc sống, tự hoàn thiện bản thân, năng động và sáng tạo để thành công trong công việc và trong đời sống.
– Những giá trị to lớn ấy của sách từ lâu đã được nhiều người thừa nhận.
+ Goocki từng nói: “Sách mở ra trước mắt ta những chân trời mới”
+ La Rochefoucault: “ Mỗi cuốn sách tốt như một người bạn hiền”
+ Nhà mĩ học Chu Quang Tiềm đã từng nói: “Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn”.
c. Mở rộng vấn đề:
Sách thực sự là “ánh sáng bất diệt của trí tuệ” khi mỗi người biết chọn sách tốt, sách hay để đọc. Tránh đọc sách dở, sách có hại gây ảnh hưởng đến nhận thức và tâm hồn chúng ta. Đọc đúng phương pháp và cần biết tiếp nhận ánh sáng trí tuệ trong sách, biến tri thức trong sách thành tri thức của mình và vận dụng trong cuộc sống.
3. Kết bài: Khẳng định lại ý kiến=> Liên hệ bản thân.
Bằng biện pháp nghệ thuật so sánh cùng những hình ảnh so sánh hết sức cụ thể, gần gũi với con người, câu nói “Sách là ngọn đền sáng bất diệt của con người” đã khẳng định đúng đắn sứ mệnh của sách, ca ngợi và tôn vinh giá trị của sách đối với đời sống con người. Em cũng rất thích đọc sách, đặc biệt là những cuốn sách bàn về nghệ thuật sống, nghệ thuật giao tiếp và ứng xử như Hạt giống tâm hồn, Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu,…Dù thời gian gần đây bận bịu với việc ôn thi nhưng em vẫn luôn dành cho mình một chút thời gian rảnh để đọc sách. Hy vọng rằng, trong tương lai, văn hóa đọc sẽ ngày càng được nhân rộng hơn, mỗi người đều yêu quý và giữ gìn, bảo vệ, trân trọng sách.